Τα παιδιά ΠΑΝΤΑ επιζητούν από τους γονείς τους συναισθήματα ασφάλειας, σιγουριάς,ζεστασιάς και παρηγοριάς.
Μπορείτε να διανοηθείτε πόση ανάγκη έχουν από αυτά τα αισθήματασε περίοδο κρίσης;
Ο πόλεμος βρίσκετεπαντού στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, προβάλλονται συνεχώς σκληρέςεικόνες και εφιαλτικά λόγια. Εμείς οι ενήλικες παρακολουθούμε μουδιασμένοι τις εξελίξεις τηςφρικτής πραγματικότητας με φόβο, άγχος, αβεβαιότητα, θλίψη και θυμό. Πως άραγε να νιώθουντα ανήλικα παιδιά μας;
Το πως και το πότε μιλάμε στα παιδιά για τον πόλεμο εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπωςτην ηλικία τους, το γνωστικό επίπεδο, το τι γνωρίζουν και πως νιώθουν για την κατάσταση κ.α.
Τι μπορείτε να κάνετε:
1) Προσαρμόστε τη συζήτηση ανάλογα της ηλικίας του παιδιού και καθησυχάστε το
Τα παιδιά έχουν δικαίωμα να γνωρίζουν τι συμβαίνει στον κόσμο, αλλά και οι ενήλικες έχουνεπίσης την ευθύνη να τα προστατεύουν από τη στενοχώρια. Χρησιμοποιήστε γλώσσα κατάλληληγια την ηλικία τους, παρακολουθήστε τις αντιδράσεις τους και να είστε ευαίσθητοι στο επίπεδοτου άγχους τους. Εξετάστε το ενδεχόμενο να μην έχουν πρόσβαση στις ειδήσεις των ΜΜΕ, εάν ταπαιδιά είναι πολύ μικρά.Προσπαθήστε να μην μοιράζεστε δικούς σας τυχόν υπερβολικούς φόβους με τα παιδιάσας.Μιλήστε ήρεμα και προσέξτε τη γλώσσα του σώματός σας (π.χ. εκφράσεις προσώπου). Εξηγήστετους ότι δεν βρίσκονται σε κίνδυνο αυτά και εσείς και κάντε τα να αισθανθούν ζεστασιά καιασφάλεια με την αγκαλιά και τα φιλιά σας. Χρησιμοποιήστε δραστηριότητεςπου θα βοηθήσουντη συζήτηση όπως το σχέδιο, οι ιστορίες και τα παραμύθια (π.χ. Η Βαλίτσα, Όχι και τόσο μακριά,Μέλη και Μελέ, Πόλεμος και Ειρήνη).
2) Μάθετε τι ξέρουν και πώς νιώθουν
Επιλέξτε το χρόνο και το μέρος που θα μιλήσετε με τα παιδιά σας, ώστε να αισθάνονται άνετα καινα μιλούν ελεύθερα (π.χ. κατά τη διάρκεια ενός οικογενειακού γεύματος).Μην μιλήσετε για τοθέμα λίγο πριν τον ύπνο! Ρωτήσετε τι ξέρει και πώς νιώθει.Από που ανακάλυψαν τις ειδήσεις? (διαδίκτυο, τηλεόραση, σχολείο, φίλοι). Είναι σημαντικό ναμάθουν να φιλτράρουν το τι βλέπουν και ακούν. Περιορίστε την πλημμύρα ειδήσεων. Συζητήσετεπόσο χρόνο ξοδεύουν βλέποντας ειδήσεις και ποιες πηγές ειδήσεων εμπιστεύονται. Να είστεπροσεχτικοί πως εσείς μιλάτε για το γεγονός με άλλους ενήλικες, όταν το παιδί σας βρίσκεται σεαπόσταση ακοής.Μην ελαχιστοποιείτε ή να απορρίπτετε τις ανησυχίες του. Προσπαθήστε να καταλάβετε από πούπροέρχεται η ανησυχία, και έτσι είναι πιο πιθανό να μπορέσετε να τους καθησυχάσετε.Φροντίστε να αναγνωρίσετε τα συναισθήματά τους και να τους διαβεβαιώσετε ότι ό,τιαισθάνονται είναι φυσιολογικό. Δείξτε ότι τους ακούτε δίνοντάς τους την πλήρη προσοχή σας καιυπενθυμίστε τους ότι μπορούν να σας μιλήσουν για ότι τους απασχολεί. Υπενθυμίστε τους ότιπολλοί άνθρωποι εργάζονται σκληρά σε όλο τον κόσμο για να σταματήσουν τη σύγκρουση και ναδημιουργήσουν ειρήνη.
3) Αποφύγετε στερεότυπα, διακρίσεις και στίγμα
Η σύγκρουση μπορεί συχνά να φέρει μαζί της προκαταλήψεις και διακρίσεις. Όταν μιλάτε σταπαιδιά σας, αποφύγετε τις ταμπέλες όπως«κακοί»ή«εχθροί»,αλλά ενθαρρύνετε τη συμπόνια,όπως για παράδειγμα στις οικογένειες που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.Υπενθυμίστε στα παιδιά σας ότι όλοι αξίζουν να είναι ασφαλείς. Ο εκφοβισμός και οι διακρίσειςείναι πάντα λανθασμένες!Ρωτήστε το παιδί σας εάν θα ήθελε να συμμετάσχει στην ανάληψη θετικής δράσης. Ψάξτε μαζίτου πράξεις συμπόνιας και προσφοράς βοήθειας. (π.χ. έρανος, αφίσες). Η αίσθηση του ναπροσφέρεις, όσο μικρή κι αν είναι η προσφορά, μπορεί συχνά να φέρει μεγάλη ανακούφιση.
4) Κλείστε τη συζήτηση με προσοχή
Βεβαιωθείτε ότι δεν αφήνετε το παιδί σας σε κατάσταση αγωνίας. Προσπαθήστε να αξιολογήσετετο επίπεδο άγχους τους παρακολουθώντας τη γλώσσα του σώματός τους, λαμβάνοντας υπόψη ανχρησιμοποιούν τον συνηθισμένο τόνο της φωνής τους και παρακολουθώντας την αναπνοή τους.Υπενθυμίστε τους ότι νοιάζεστε και ότι είστε εκεί για να τους ακούσετε και να τους υποστηρίξετεόποτε νιώθουν ανησυχία.
5) Συνεχίστε να επικοινωνείτε μαζί τους
Καθώς συνεχίζονται οι ειδήσεις για τη σύγκρουση, θα πρέπει να συνεχίσετε να επικοινωνείτε μετο παιδί σας. Πώς αισθάνεται; Έχει νέες ερωτήσεις ή πράγματα για τα οποία θα ήθελε να μιλήσειμαζί σας; Μπορείτε να τους βοηθήσετε να μειώσουν το άγχος κάνοντας δραστηριότητες μαζί (π.χ.διαφραγματική αναπνοή, περπάτημα στη φύση, βόλτες, παιχνίδι).Να είστε έτοιμοι να μιλήσετε με το παιδί σας αν ποτέ θέσει το θέμα. Εάν είναι λίγο πριν τον ύπνο,ολοκληρώστε με κάτι θετικό, όπως να διαβάσετε μια αγαπημένη ιστορία για να τους βοηθήσετενα κοιμηθούν καλά.
Το άρθρο συντάχθηκε από τη Γεωργία Γιασουμή Λάμπρου, Εγγεγραμμένη Κλινική Ψυχολόγο